تعبیر کروی هندسۀ مسطحه در بخش هندسی الأشکال الکریۀ منلائوس
Authors
abstract
می توان الأشکال الکریه از منلائوس را مهم ترین اثر در سنت نگارش کتاب های اکر دانست؛ کتاب هایی که با هدف حل مسائل نجوم کروی به رشتۀ تحریر درآمده اند. کتاب اصول از اقلیدس نیز مهمترین اثر دربارۀ هندسۀ اشکال مسطحه در ریاضی باستان است. در مقالۀ پیش رو نگارنده بر آن است که با قیاس میان کتاب الأشکال الکریه و اصول اقلیدس، نشان دهد که مقالۀ اول الأشکال الکریه کوششی جهت بازسازی محتوای مقالۀ اول اصول برای شکل های کروی است. بر اساس این قیاس، موفقیت ها و محدودیت های او در انجام چنین کاری بررسی می شود و با تکیه بر همنهشتی مثلث ها به تمایزهای قضایای آن در حالت مسطحه و کروی اشاره می شود. در ضمن نشان داده می شود که معادل قضیۀ بسیار مهم هندسۀ مسطحه برای مجموع زوایای داخلی مثلث، نخستین بار توسط خواجه نصیر الدین طوسی و در تحریر او از الأشکال الکریه بیان شده است.
similar resources
همگرایی سه گونۀ بنیادین هندسی و پیدایش هندسۀ مسجد ایرانی*
چکیده چگونگی پیدایش هندسۀ مسجد چهارایوانی گنبددار یا مسجد ایرانی در هالهای از ابهام است و گونهشناسی متداول مساجد ایران برمبنای شمار ایوانها نیز از این ابهام نمیکاهد. هندسه، جانمایۀ هر نوع معماری است که با تعریف و تحدید آن، درک کالبدهای گونهگون آن نوع را آسانتر میکند. بنابراین برای شناخت شکل ایرانی مسجد، بهتر است از چیستی سرچشمههای هندسی و چگونگی فرآیند پیدایش هندسۀ آن نیز پرسید. مقاله ...
full textنقش رسالۀ هندسۀ عملی بوزجانی در شکلگیری تزیینات هندسی آثار دورۀ سلجوقی
مقالۀ پیش رو با هدف شناخت چگونگی تأثیر رسالۀ «هندسۀ عملی» بوزجانی بر شکلگیری نونگارههای هندسۀ پرگاری، در هنر و معماری سلجوقی نوشته شده است. گام نخست این پژوهش مطالعۀ جایگاه این رساله در سنت رسالههای هندسۀ عملی است. این پژوهش در گام بعد، ساختار تزیینات هندسی تا زمان پدید آمدن رساله را مورد بررسی قرار داده و به روند شکلگیری و سیر تکامل سبک نوین برآمده از ساختار هندسۀ پرگاری پرداخته است که هم...
full textبازخوانی میراث ابوالوفا بوزجانی در صناعات معماری
ابوالوفا بوزجانی از ریاضیدانان تراز اول دورۀ اسلامی است که کتاب او در بارۀ اعمال هندسی زمینهساز مباحث و تحقیقات بسیاری در حوزههای تاریخ علم، معماری و صناعات وابسته بوده است. با وجود این، تاکنون سهم واقعی او در صناعات معماری در سایۀ جایگاه علمی او پنهان و ناشناخته مانده است. هدف این مقاله روشن ساختن میراث ابوالوفا در ریاضیاتِ معماری میان اصحاب و دستاندرکاران معماری با تکیه بر روش تحلیل (شباهت...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
مجله تاریخ علمPublisher: پژوهشکده تاریخ علم
ISSN
volume 11
issue 1 2013
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023